بیابان لوت
بیابان لوت از جمله مناطق فراگرم و خشک جهان است. محدوده ریگ یلان نهبندان در بایابن لوت که بین استان کرمان و سیستان بلوچستان می باشد در سالهای ۲۰۰۴، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ گرمترین نقطه بر سطح کره زمین شناخته شدهاست که بیشترین آن در سال ۲۰۰۵ با بیشینه دمای ۷۰٫۷ درجه سانتیگراد ثبت گردیدهاست. دانشمندان علت گرمای بالای آن را رنگ تیره و خشکی سطح آن دانستهاند که موجب جذب گرمای خورشید میشود. در تحقیقات جدید ناسا که با استفاده از اطلاعات ماهواره ای ۲۰سال گذشته انجام شد مشخص شدت دمای دشت لوت درطول این سالها حتی دمای۸۱درجه سانتیگراد را تجربه کردهاست. از دیگر شگفتی های بیابان لوت محدوده نهبندان مرتفعترین هرمهای ماسهای دنیا در لوت است. مرتفعترین هرمهای شناخته شده دنیا حداکثر ۳۰۰ متر ارتفاع دارند (لیبی) اما در لوت ارتفاع برخی هرمها گاه به ۴۸۰ متر هم میرسد و مخروط آتشفشان کواترنر در سطح دشت لوت از دیگر ویژگی های بیابان لوت محدوه نهبندان می باشد.
میراث جهانی بیابان لوت در وهله اول از یاردانگهای بیابان لوت (کلوت) در بخش غربی، ریگ یلان یا ارگ یلان در بخش شرقی، هامادای بخش میانی و نبکاها در حاشیه بخش غربی تشکیل شدهاست که مجموع بیابان لوت را تشکیل میدهد. اجزای دیگر این بیابان شامل رودخانه شور، منطقه گندم بریان و شورگز هامون میباشند. بیابان لوت نه تنها دارای ویژگیهای زیباشناسانه است بلکه بخشی از فرایندهای دخیل در شکلدهی به منطقه و تاریخ زمینشناسی را نیز نشان میدهد. در عین حال تنوع چشماندازها و ناشناخته بودن منطقه شرایط مناسبی را برای تحقیقات علمی و گسترش ژئوتوریسم فراهم مینماید.
از دیگر شگفتی های بیابان لوت و برخی از جاذبههای آن عبارتند:
ل بزرگترین شهر کلوخی جهان. منطقه کلوتها از دور به خرابههای شهری بزرگ میماند که توصیفهای گوناگون از آن شدهاست نظیر: شهر خیالی یا شهر لوت.
• ۴۰ مخروط آتشفشان کواترنر در سطح دشت لوت وجود دارد.
• پهنههای وسیع ماسه و ریگ با طیف رنگی قهوهای روشن تا خاکستری و سیاه نظیر «گدار باروت» که چون خاک آن سیاه و شبیه باروت است به این نام خوانده میشود.
• دشتهایی از گدازههای بازالتی چاله چاله نظیر «گندم بریان».
• پهنههای شنی مواج
• بزرگترین نبکاهای جهان تپههای شنی پوشیده از گیاه (نبکاها)که یکی از شگفتیهای همزیستی خاک و آب و گیاه است. این نبکاها به گلدان بیابان نیز نامیده شدهاند.
ش مرتفعترین ربدوها: (Rebdou)ربدوها مشابه نبکاها با ابعاد بزرگتر شکلهای پیچیدهتر در لوت غربی میباشند.
• پهنههایی به شکل چندضلعیهای متعدد که حاصل قشر نمکی ضخیم و تبخیر شدید سطح زمین است.
• کویر پاشتری، سطح این نوع زمینها اینطور بهنظر میرسد که پس از بارندگی زیاد خیس شده و تعدادی شتر روی آن راه رفتهاند.
• هامادا: (Hammada) دشتهایی از ریگ، شن و پوشیده از خاکهای ریگی که فاقد گیاه است.