معاون میراث‌فرهنگی خراسان جنوبی گفت: در سه‌ماهه اول سال 1402، دو اثر ارزشمند طبیعی استان خراسان جنوبی پس از طرح و تصویب در جلسه شورای ملی ثبت میراث طبیعی کشور در فهرست میراث ملی ثبت شدند.
به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی وحید بهفرنژاد بیان کرد: جنگل دیودال در شهرستان زیرکوه و سایت فسیلی روستای ملوند طبس پس از بررسی نهایی در دفتر ثبت وزارت متبوع در تاریخ 28 خردادماه 1402 در فهرست میراث طبیعی کشور ثبت شد.
معاون میراث‌فرهنگی خراسان جنوبی افزود: یکی از روش‌های تثبیت شن‌های روان و کاهش فرسایش بادی استفاده از روش بیولوژیکی است که این امر مستلزم شناخت و معرفی گونه‌های مناسب قابل‌استقرار درروی تپه‌های ماسه‌ای است.
بهفرنژاد ادامه داد: یکی ازاین‌گونه‌های گیاهی به‌عنوان گونه‌ای شن دوست، «آمودندرون پرسیکام» یا در اصطلاح محلی دیودال است که با توجه به شرایط اقلیمی حاکم بر رویشگاه‌ها، سازگاری اقلیمی بسیار خوبی دارند. مساحت کل رویشگاه جنگلی 136319 هکتار است که بر روی تپه‌های شنی و ماسه‌ای و در دو دشت آهنگران و کُریزان قرارگرفته و مساحت 100 هکتار آن دارای پوشش مطلوب دیودال است.
او گفت: از این پهنه محدوده‌ای به مساحت 76 هکتار که دارای پوشش متمرکز و ذخیره‌گاه است موردحفاظت قرارگرفته است.
معاون میراث‌فرهنگی خراسان جنوبی بیان کرد: روستای ملوند در ارتفاع 1300 متری از سطح دریا واقع شده و با توجه به اینکه در منطقه‌ای کوهستانی قرار دارد یکی از خوش آب و هواترین مناطق ییلاقی شهرستان طبس به‌حساب می‌آید. فسیل‌های مرجانی در دامنه شمالی کوه آسیاب در سنگ‌های آهکی بسیار سخت و متراکم رخنمون دارند. وجود طیف مختلفی از انواع مرجان‌ها و عملکرد فرآیندهای فرسایش فیزیکی و شیمیایی منجر شده تا فسیل‌های مرجان در برش‌های مختلفی مشاهده شوند.
بهفرنژاد گفت: در حال حاضر این سایت فسیلی در بین مردم روستا شناخته شده است و این کلکسیون بسیار زیبا موردتوجه دانش آموزان، دانشجویان و زمین شناسان قرار دارد.
او اضافه کرد: ازلحاظ ساختاری ـ رسوبی سایت فسیلی روستای ملوند در شرق زون ایران مرکزی، بلوک طبس و قسمت شمال رشته‌کوه شتری (رشته‌کوه گسلیده ـ چین‌خورده شتری) قرار دارد. فسیل‌های مرجان روستای ملوند متعلق به سازند آهکی اسفندیار به سن ژوراسیک پسین (163 ـ 150 میلیون سال قبل) هستند که در دامنه شمالی کوهی بنام آسیاب رخنمون یافته‌اند. این سازند دارای طیف مختلفی از انواع فسیل‌های مرجان، دوکفه‌ای، اسفنج، آمونیت، شکم پایان و … است.
