تعزیه در لغت به معنای نمایش مذهبی، سوگواری، عزاداری و یادبود عزیزان است. تعزیه یا شبیه خوانی در شهرستان بیرجند همچون سایر شهرستانها ، نمایشی است که در آن یکی از وقایع کربلای حسینی را اجرا می کنند. افراد شبیه خوانی دو گروه هستند : مخالف خوان ها و موافق خوان ها یا موافقین و مخالفین
موافقین به کسانی که نقش امام و یارانش را به عهده دارند و مخالف خوان ها به کسانی گفته می شود که نقش دشمنان امام حسین را اجرا می کنند. لباس مخالف خوان ها به رنگ قرمز و معمولاٌ چکمه و پالتو می پوشند و کلاه خود به سر می گذارند و دستمال های رنگی و قرمز به کمرشان می بندند و لباس موافق خوان ها به رنگ سبز یا سیاه است و کسی که نقش امام را به عهده دارد عمامه سبز می گذارد و عبا می پوشد. شبیه خوان هایی که نقش زنان را ایفا می کنند لباسی می پوشند که مشکی و تا پشت پای شان می رسد و روی آن هم چارقدی مشکی به سر کرده و روی صورتشان را با پارچه ای می پوشانند. گروهی نیز مسئول اجرای موسیقی ، طبل و شیپور هستند. می توان اذعان نمود که تنها شیوه ی عزاداری است که تمامی رخدادهای واقعه عظیم کربلا را بیان کرده و در بیننده تاثیر مستقیم دارد.این مراسم با شماره 27 در فهرست میراث معنوی کشور(ناملموس) به ثبت رسیده است.
