موزه باستان‌شناسی بیرجند با وسعت بیش از 650 متر مربع زیر بنا در طبقه اول عمارت اکبریه (ساختمان تشریفات و ارگ حکومتی امیر ابراهیم خان شوکت الملک در دوران قاجار) در سال 1371 تأسیس و راه‌اندازی شد و در سال 1397 مورد مرمت و بهسازی قرار گرفت. این موزه بزرگترین موزه باستان شناسی در سطح استان است که مجموعه ای از کشفیات باستان شناسی حاصل از کاوشهای سطح استان و نیز بخشهایی از ایران را در معرض دید علاقه مندان گذارده است.
موزه باستان شناسی شامل سه قسمت پیش از تاریخ، دوره تاریخی و دوران اسلامی است. از بخشهای مهم آن می‌توان به بخش سفال، سکه، فلز، اسلحه و ابزار آلات جنگ، بخش روشنایی، قرآن و کتابت و نیز تالار نمایشگاه موقت و تالار آینه اشاره کرد. آثار به نمایش گذاشته شده در این موزه، سیر تاریخی مدون و منظمی را از هزاره سوم ق.م تا دوره قاجار طی می کنند و بخشهای متفاوتی را دربر می‌گیرند.
سفال‌ها و سکه‌ها بیشترین آثار این موزه را شامل می‌شوند. مجموعه سفال‌ها، دوره‌های مختلف تاریخی، از سفال‌های نخودی دست ساز هزاره سوم قبل از میلاد، سفال‌های خاکستری هزاره اول میلادی تا سفال‌های لعابدار دوره اسلامی را دربر می‌گیرد. در بخش پیش از تاریخ، آثاری از دوره نوسنگی (هزاره دوم قبل از میلاد) که برخی نمودار تکامل هنر و صنعت چهار هزار سال پیش محسوب می‌شود و برخی نیز بیشتر وسایل کاربردی بوده است، در معرض دید قرار دارد.
مجموعه سکه‌ها، سکه‌های دوران تاریخی از سلوکیان، الیمایی‌ها، پارتیان و ساسانیان و سکه‌های دوران مختلف اسلامی تا دوره قاجار را شامل می‌شود.
ظروف سفالی و سکه ها، علاوه بر جنبه‌های کاربردی، القا کننده اعتقادات، جهانبینی و هنر آن دوره است. اشیای دوران تاریخی به دوره‌های سلوکی، اشکانی و ساسانی مربوط می‌شود.
- نشانی موزه: بیرجند، خیابان معلم، مجموعه میراث جهانی باغ و عمارت اکبریه
- ساعت بازدید: همه روزه از ساعت 9 تا 13:30 و 17 تا 21:30
- شماره تماس: 05632447472
