مجموعه ارزشمند وقف از سوی اداره اوقاف و امور خیریه بیرجند با همکاری سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی هم‌زمان با یک‌صدمین سال تأسیس مدرسه شوکتیه در سال 1382 در ضلع شمالی بنای تاریخی مدرسه شوکتیه و در فضایی به مساحت 284 متر مربع طراحی و راه‌اندازی گردید.
این بنا به سبک دو ایوانی و در دو طبقه ساخته شده و بزرگ‌ترین حسینیه تاریخی بیرجند محسوب می‌شود و از شاهکارهای معماری زمان خود به شمار می‌آید. عناصر معماری آن شامل: دو سردر ورودی با تزیینات مقرنسکاری، هشتی‌ها، دالان‌های منتهی به صحن، صحن، حوض‌خانه، ایوان، گنبدخانه و حجره‌ها و رواق‌های اطراف صحن است. این بنا در سال 1312 ه.ق به فرمان امیراسماعیل خان شوکت‌الملک(اول) به منظور برگزاری مراسم عزاداری محرم ساخته شده و در سال 1326 ه.ق پس از تاسیس دارالفنون تهران و رشدیه تبریز با ابتکار محمدابراهیم خان شوکت‌الملک(دوم) جهت تاسیس نخستین مدرسه جدید بیرجند انتخاب شد. تا مدتها در این بنا هم مراسم عزاداری برگزار می‌شد و هم مدرسه در آن دایر بود.
مجموعه وقف شامل اسناد و نسخ خطی، ظروف، منسوجات و لوازم روشنایی وقفی است. از نفیس‌ترین آثار این نمایشگاه دایمی می‌توان به قرآن‌های خطی دست‌نویس مزین با آب‌طلا اشاره کرد. سماورهای زغالی، انواع قهوه‌جوش و ظرف‌های پذیرایی مجالس (جشن‌ها و عزاداری‌ها)، تُنگ‌های و ظروف بزرگ مسی توزیع آب و شربت در گذرگاه‌ها، شمعدان‌ها و انواع چراغ‌های روشنایی در این مجموعه گردآوری و به نمایش درآمده است. قدمت اشیاء این مجموعه از دوره صفوی تا عصر حاضر را در بر می‌گیرد.
- نشانی: بیرجند، خیابان منتظری 3، مدرسه و حسینیه شوکتیه
- ساعت بازدید: هماهنگی با اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان بیرجند
- شماره تماس: 09151613898 ، 4-32022203-056
