مهارت بافت جاجیم انگشتی روستای اوجان

جاجیم نوعی گلیم است که در اصطلاح بومی جَجُم (Jajom)اطلاق می گردد و ظاهراً لفظ ترکی است. در واقع جاجیم گلیمی است که در آن از تارهای اضافی بهره می جویند و در پدید آوردن طرح و نقش از تار نیز همچون پود کمک می گیرند. این بافته از پشم تابیده الوان است که عرض آن معمولاً حدود 20 تا 35 سانتیمتر می باشد. در قدیم در اکثر روستاهای استان خراسان جنوبی بافت آن معمول بوده و برای تأمین مصارف مورد نیاز زندگی در بحث البسه و مایحتاج زمستانی کاربرد داشته است. در روستای اوجان شیوه بافت جاجیم با دستگاههایی شبیه دستگاههای پارچه بافی بوده و دارای کُلِ کار( محل قرارگیری بافنده و تجهیزات دار) و سایر اجزاء دارهای پارچه بافی است. شیوه نقش اندازی آن با استفاده از گُله کردن چله و نحوه پدال زدن تعیین می گردد که این مورد عمومیت داشته اما در جاجیم انگشتی روستای اوجان، علاوه بر موارد مذکور، با کمک انگشتان دست و گرفتن متناوب تارها در رج های مختلف نسبت به ایجاد نقش های متنوع تر و مشکل تر اقدام می نمایند. نقش های به کار رفته در جاجیم اوجان دارای زیبایی منحصر به فرد بوده و نسبت به نقوش سایر مناطق استان متفاوت تر می باشند. نوع نقش ها بالغ بر10 نمونه اصلی بوده که می¬توانند در ترکیب با یکدیگر تنوعات نقشی زیادی ایجاد کنند. از جمله این نقوش می توان به تخته کَلو، تخته خُورد، تخته خید، گل تفتونی گل ُبر ، تخته کَج کَج و… اشاره نمود. رنگ های مشکی و سبز و قرمز رنگ های غالب در جاجیم اوجان بوده و دلیل استفاده از این رنگ ها، زیبایی و برجستگی بیشتر این رنگ ها در مشخص نمودن نقش می باشد. قدمت جاجیم اوجان بر اساس مصاحبه های میدلنی و مستندات تاریخی به بیش از 200سال می¬رسد.این مراسم با شماره 2062 در فهرست میراث معنوی کشور(ناملموس) به ثبت رسیده است.