علمگردانی سوگواره حسین حسین- شکوه و نماد محرم شهرستان بشرویه
سوگواره حسین حسین یا علمگردانی حسینیه تاریخی حاج علیاشرف بشرویه را باید در ردیف یکی از اساسیترین، جامعترین و منحصربهفردترین سنتهای آیینی-مذهبی خراسان جنوبی قلمداد کرد، چراکه بهعنوان بخشی مهم از دایره مراسمات سنتی خاص محرم بشرویه، گنجینهای از مفاهیم فلسفی عمیق در کیفیت اجرا، مفاهیم فرهنگی و مردمشناسی را به همراه دارد. سوگواره حسین حسین سراسر مفهوم است و فلسفه و محال است کسی از نزدیک شاهد آن باشد و تحت تأثیر شکوه و عظمت آن قرار نگیرد.
بهگزارش روابطعمومی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خراسان جنوبی، سیدامیر سلیمانی رباطی گفت: «محرم شهر بشرویه بهعنوان مجموعهای از آدابورسوم آیینی ازجمله صلاتکشی در بیان اعلان رسمی شروع محرم، علمبندان یا به تعبیر دیگر علمآرایی، سوگواره منحصربهفرد حسین حسین، عماری و عماری گردانی، نخلپوشی و نخلگردانی، حرکت نقبا در شب و صبح عاشورا، تعزیه زعفرجن، تنور خولی شام غریبان، تعزیه بنی اسد و چاوشی محرم در این دایره فرهنگی قرار میگیرد که هر یک بهعنوان جزئی از این سنت آیینی محرم گویای زوایای بارز و پنهان چیستی و اهمیت آیینهای خاص در شهرهای تاریخی با هویت و ریشه فرهنگی و از همه مهمتر تصویر و تصور سازی عینی وقایع محرم برای القا و درک بهتر این واقعه در دورانی بوده است که رسانههای دیداری و شنیداری پا به عرصهی وجود نگذاشته بودند.»
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان بشرویه افزود: «طبق رسومات، مردم بشرویه با آغاز محرم هرکدام از قبایل یا خانوادههای صاحب علم چوبهای بلندی را با پارچههای الوان میپوشانند و تا روز ششم محرم به حسینیه حاج علیاشرف جهت شرکت در آیین علمگردانی انتقال میدهند.»
سلیمانی رباطی در خصوص کیفیت و نحوه اجرای علمگردانی بشرویه گفت: «علمداران و برگزارکنندگان این مراسم با صدای چاووشی، ریتم خاص سنج و هماهنگ با یکدیگر حسین حسین گویان به دورحوض وسط حسینیه میچرخند که در ردیف اول و پیش روی علمداران حدود 14 تا 15 نفر از سادات یک صف را تشکیل میدهند. در بالای هر علم یک تاج فلزی که اصطلاحاً به آن شده میگویند، نصب شده است. پشت علمداران تعدادی شمشیر به دست با حرکاتی خاص نوعی ریتم موزون آیینی را اجرا میکنند و پشت سر آنان نیز عزاداران به حالت هروله درحال چرخیدن به دور حوض حسینیه هستند. درصبح روز عاشورا شده ها را از سر علمها به نشانه جدا شدن سر امام حسین (ع) و یاران آن حضرت جدا میکنند.»
این آیین در مورخ 23/04/1397 به شماره 1625 در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.