اقتصاد فرهنگی بشرویه و گذری بر تعالی آن
تمام جوامع بشری که دست کم چند سده از تاریخ آنها میگذرد مجموعهای از اعتقادها، باورها، رسم و رسومها، آداب و هنرهایی را در گذر زمان در دل جامعه خود پرورانده و به بالندگی میرسانند که مجموع این گذارهها با عنوان فرهنگ شناخته میشود. در دنیای امروز که سرعت رشد سرسامآور تکنولوژی انسان را از حقایق زندگی دور ساخته و در دنیایی پر از اطلاعات و اخبار و پیچیدگیهای فراوان قرارداده و در پی آن روانش را پریشان کرده ناخودآگاه به دنبال مامنی میگردد که حتی برای ساعاتی خود را از هیاهوی زندگی نجات دهد اینجاست که ریشهها و هویتها معنا پیدا میکند و رجوع به گذشتهها برای انسان شادیآور و لذت آفرین میشود.
سیدامیر سلیمانی رباطی مسئول میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان بشرویه در یادداشتی نوشت: در خصوص شکلگیری شهر بشرویه گفت: شهر فعلی بشرویه در سده هشتم هجری قمری در قالب گله حوضی متشکل از مهاجرین روستاهای بالادستی در محل فعلی شکل گرفت که مهمترین دلایل آن را باید در خاک حاصلخیز و سهلالوصول بودن انتقال آب توسط سلسلهای از قناتها به این محدوده دانست که این آبادی کوچک طی یه سدهی بعد روند بالندگی خودرا بسرعت سپری کرده و در دوره صفوی به انسجام شهری میرسد.
در این دوران است که هسته یشهر بشرویه با معماری منحصربفرد خود به اعتلا رسیده و در دورههای زند، افشار و قاجار و دوره پهلوی اول ما با سبکهای مختلفی از معماری بومی و یا بومی شده یبرگرفته از معماری شهرهای بزرگ اسلامی مواجه میشویم.
تا سالهای 1385 تا 1387 که کارشناسان میراث فرهنگی خراسان بزرگ اولین بازدیدهای خود را که منجر به ثبت بافت تاریخی بشرویه میشود از همین سالهاست که توجهها به این بافت پویا و زنده جلب شده و رسما بناهای ارزشمند در ردیف معرفی، ثبت و مرمت قرار میگیرند.
از زمان تاسیس پایگاه بافت تاریخی در بشرویه که روند حفظ مواریث فرهنگی سرعت میگیرد تا زمان تشکیل نمایندگی در سال 1394 گریزهایی نیز به مقوله فرهنگ ناملموس بشرویه زده میشود که با برگزاری دورههای آموزش صنایعدستی و حاصل آن آشنایی مردم بشرویه با گنجینه هنرهای سنتی خود و جان گرفتن دیگر بار صنایعدستی بشرویه پس از 7 دهه فراموشی میشود.
با سرعت گرفتن روند مرمت بناهای تاریخی شهر بشرویه و به موازات آن احیاء رشتههای صنایعدستی طی چند سال اخیر مقوله گردشگری و گردشگر به عنوان رکن مهم توسعه اقتصادی به حوزه اقتصاد معیشتی بشرویه اضافه شد مقولهای که تا سالهای 1395 تا 1397 واژهای بیگانه محسوب میشد.
احیاء برخی خانههای تاریخی شهر بشرویه در قالب تاسیسات گردشگری و تبلیغات افراد فعال در این حوزه سبب شد بصورت جسته و گریخته خانوادههای غیر بومی در قالب گردشگر به بشرویه ورود کنند و همینان اولین راویان و مبلغان بشرویهای شدند که به گمان بسیاری حتی اسمش نیز ناآشنا بود چه رسد به قابلیتهایش.
از روزهایی که میراث فرهنگی در کانون و صنایعدستی و گردشگری دو بال شکوفای آن به فعل رسیدند چندان نمیگذرد چرا که آمار و ارقام گویای این مساله است اگر در ابتدا نهاد میراثفرهنگی به عنوان متولی سعی در حفظ و مرمت بناهای تاریخی داشت امروزه خود مالکین در پی مرمت و حفظ بناهای میراثی خودند، اگر در ابتدا با تشویق و ترغیب سعی در برگزاری دورههای آموزش صنایعدستی داشتیم امروز رشتههای احیاء شده، تعاونیهای تشکیل شده و خانههای صنایعدستی راهاندازی شده گویای صادقی در رشد قابل لمس این بخش مهم از فرهنگ بشرویه هستند و اگر تا چند سال پیش یک اقامتگاه بومگردی برای اقامت گردشگر نیز زیاد بود امروز با رغبت سرمایهگذاران در حوزه گردشگری آن هم در پی رشد تساعدی ورود و اقامت گردشگر به معنای اخص کلمه مواجه هستیم.
با رشد گردشگری و تعالی صنایعدستی در پی توجه به مواریث فرهنگی، بشرویه به جامعهای پویا مبدل شده که اقتصاد کشاورزی و دامپروری دهه یگذشته آن به اقتصادی مبتنی بر فرهنگ و به تعبیر دیگر اقتصاد فرهنگی تبدیل شده گونهای از اقتصاد که با وفاداری به مواریث فرهنگی مادری تمام مردم از برکات آن بهرهمند میشوند.
از سال 1395 تا سال جاری و به استثنای برههای که اقتصاد کشور و کسب و کارها در پی شیوع کرونا تعطیل شد هر ساله آمار بازدید از جاذبههای تاریخی، فرهنگی و طبیعی و اقامت در تاسیسات گردشگری رو به افزایش گذاشته است.
اقتصاد فرهنگی در پی حراست از مواریث فرهنگی و حمایت از متولیان آن شکوفا میگردد و جنبه عمومی و همگانی بودن این نوع اقتصاد در مقایسه با اقتصادهای سرمایهای که بیشتر جنبه خصوصی دارد سبب تعالی فرهنگی و رشد اقتصاد معیشتی عامه مردم بشرویه شده که این نوع اقتصاد تاکنون سبب ایجاد 400 فرصت شغلی در حوزه صنایعدستی و 60 فرصت شغلی در حوزه گردشگری شده و با کمک مالکین بناهای تاریخی و اعتبارات دولتی قریب به 50 اثر تاریخی مرمت شده است.