رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان طبس از تهیه پرونده ثبت ملی دو اثر طبیعی شهرستان خبر داد.
به‌گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی، محمد عرب بیان کرد: پرونده ثبت کال کرد آباد و دریاچه یا کال نمک معروف به جمجمه برای ثبت در فهرست آثار طبیعی ملی کشور تهیه شد.
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان طبس افزود: پست‌ترین نقطه در چاله طبس در محلی بنام جمجمه (بخش‌های جنوبی پلایای طبس) با ارتفاع ۶۰۷ متر از سطح دریا در حد فاصل روستای فهالنج تا روستای پروده قرار دارد. رودخانه‌های اصلی و فرعی که از مناطق مرتفع پیرامون چاله طبس سرچشمه گرفته‌اند روان آبهای ناشی از بارش‌های سالانه را به چاله طبس هدایت کرده و دریاچه فصلی بسیار زیبایی را پدید می‌آورند که تا چندین ماه از سال دارای آب است این قسمت که فرو افتاده‌ترین قسمت چاله طبس نیز است در تمامی طول سال حالت باتلاقی و مرطوب داشته و به دلیل ورود حیوانات اهلی نظیر شتر و وحوش به این مناطق، در باتلاق‌ها و زمینهای مرطوب آن گرفتار می‌شوند و تنها بقایایی از اسکلت آن‌ها باقی می‌ماند.
او ادامه داد: مردم محلی به این دریاچه جمجمه یا غرقو نیز می‌گویند که در ۴۰ کیلومتری جنوب طبس واقع شده حدود ۵۰ کیلومتر مربع وسعت دارد در سال‌هایی که بارندگی زیاد باشد معمولاً پر آب می‌شود ولی به علت عمق کم آن سریع آب آن تبخیر می‌شود و با توجه به شوری بسیار آب تبدیل به دریاچه نمک می‌شود. طبیعت در حاشیه‌ی دریاچه فصلیِ آب شورِ طبس، بیابان را زینت بخشیده و معدن نمکی را به وجود آورده است. نمک‌های طبیعی که در این منطقه وجود دارد با همان شوری که دارند بر جلوه‌های متعدد زیبایی طبس افزوده‌اند.
عرب اضافه کرد: بنابر گفته زمین‌شناسان این دریاچه پست‌ترین نقطه شهرستان طبس است و قدمت آن بسیار زیاد است. سون هدین جهانگرد سوئدی که در سال ۱۹۶۰. م. از کنار این دریاچه عبور کرده است با توجه به گفته اهالی محل، آن را یک دریاچه دائمی می‌داند. (سون هدین، ۱۳۸۱:۴۷۲) ولی در حال حاضر یک دریاچه فصلی است و فقط در فصل بهار پرآب می‌شود. این منطقه به جمجمه نیز مشهور است.
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان طبس گفت: کال کردآباد که در شمال شهر طبس قرار دارد، شامل سه قسمت می‌شود: یکی از محل سد دره بید تا روستای گشن و دیگری از محل روستای گشن تا محل خروج رودخانه از کوهستان شتری که در این محل آب جاری در مسیر کال وارد قنات شده و به طرف روستاهای پایین دست هدایت می‌شود و قسمت سوم از محل کوه‌های شتری تا محل جاری شدن رودخانه فصلی بر روی دشت که در این مسیر رودخانه در داخل یک دره نسبتاً عمیق آبرفتی جریان دارد و سپس در سطح دشت پخش می‌شود. در بخش زیادی از مسیر، رودخانه بر روی رسوبات کربناته (بیشتر سنگ آهک‌های سازند اسفندیار متعلق به دوره ژوراسیک) که اغلب به صورت صخره ساز با دیواره‌های نسبتأ مرتفع هستند جریان دارد. در قسمت‌هایی از مسیر رودخانه مارن‌های سازند بغمشاه به سن ژوراسیک و نیز کنگلومراهای نئوژن رخنمون دارد. در بخش انتهایی نیز رودخانه در مسیر خود از رسوبات آبرفتی کواترنری می‌گذرد. با توجه به جریان دائمی رودخانه در بخش‌های زیادی از این کال که با ایجاد دریاچه‌های کوچک و رشد نیزارهای زیبا همراه است و نیز وجود اشکال فرسایشی در دیوارها و بستر رودخانه مناظر بسیار زیبا و بکری را به وجود آورده است.
او ثبت جهانی روستای اصفهک در آبان ماه سال ۱۴۰۳، بعنوان دومین روستای کشور عزیرمان ایران در فهرست دهکده‌های جهانی گردشگری را بسیار مسرت بخش توصیف کرد و افزود: ابتدای سال جاری پرونده سه مورد از مراسمات عاشورایی شهرستان طبس شامل مراسم شمایل حضرت ابوالفضل (ع)، پرونده کاروان اُسرای کربلا و پرونده اصغر صغیر از مراسم و آداب کهن عزاداری اباعبدالله الحسین علیه السلام در شهرستان طبس برای ثبت ملی در فهرست میراث معنوی کشور تهیه شد و پرونده دو اثر تاریخی برای ثبت در فهرست آثار ملی کشور نیز تهیه شده است و ثبت ملی چند اثر تاریخی و بافت‌های تاریخی اسفندیار، زنوغان، پیرحاجات، کریت و هودر در شهرستان عشق آباد را از برنامه‌های پیش‌رو برشمرد.
عرب همچنین گفت: تا کنون ۱۳ اثر طبیعی شهرستان طبس شامل: سروهای کهنسال خرو، زیتون کهنسال طبس، گز کهنسال طبس، بیابان حلوان، چشمه مرتضی علی، چشمه دیگ رستم، کال جنی، سرزمین سیاه، آبشارهای تفتو، کال سردر، چین جعبه‌ای کلمرد، جنگل سنو و سایت فسیلی ملوند شهرستان عشق آباد در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسیده و علاوه بر کال کردآباد و دریاچه نمک، پرونده چند اثر طبیعی در شهرستان طبس و عشق آباد نیز در دست اقدام است.
رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان طبس گفت: طبیعت در کشور عزیزمان ایران بساط سخاوتش را در هرگوشه‌ای پهن کرده است. با تمام وجودش هر آنچه دارد را به مردمان این سرزمین می‌بخشد.
فارسی 
English