شروع عملیات مرمت و بهسازی خانه یزدانی سرایان

مسئول میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سرایان از شروع عملیات مرمت و بهسازی خانه یزدانی سرایان خبر داد.
به‌گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان جنوبی، محمد عرب گفت: «جمع‌آوری اندود فرسوده پشت‌بام و سبک‌سازی، جمع‌آوری سقف اتاق ورودی به دلیل تخریب زیاد، پی‌سازی و استحکام‌بخشی دیوار و اجرای مجدد سقف، اجرای دیوار آجری، اجرای قوره گل، اجرای مجدد اندود کاه‌گل، اجرای سقف، ساخت اتاق متناسب و قرینه خانه یزدانی در سمت دیگر حیاط و در کنار ورودی خانه رفیعی و نماسازی و بام سازی کامل و … ازجمله عملیات مرمتی پیش‌بینی شده است که بااعتباری بالغ‌بر 2 میلیارد ریال از محل منابع ملی در حال انجام است.»
مسئول میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان سرایان افزود: «عمده عملیات مرمتی پیش‌بینی شده برای حیاط مشترک خانه‌های تاریخی یزدانی و رفیعی است و طبق طرح تهیه شده این حیاط به بوستان محله‌ای تبدیل خواهد شد که البته بااعتبار پیش‌بینی شده تکمیل نخواهد شد. همچنین همزمان با شروع مرمت خانه یزدانی، عملیات مرمت خانه رفیعی توسط مالک بنا (شهرداری سرایان) شروع شده و سبک‌سازی بام و بام سازی مجدد به‌صورت اصولی در فاز اول انجام خواهد شد.»
عرب ادامه داد: «خانه یزدانی برای تبدیل شدن به موزه تخصصی صنایع‌دستی شهرستان، مرمت می‌شود و امیدواریم در کمیته برنامه‌ریزی شهرستان اعتبار موردنیاز برای تکمیل مرمت بنا پیش‌بینی و تامین شود.»
او بیان کرد: «این بنا شامل یک ایوان و دو ورودی در طرفین بوده که هرکدام از ورودی‌ها به یک حیاط با پلان مشخص و جدا، تفکیک می‌شده و درواقع ورودی سمت راست به خانه یزدانی و ورودی سمت چپ به خانه رفیعی وارد می‌شود. دالان ورودی خانه یزدانی از گوشه شمال بنا به داخل صحن راه دارد. در قسمت شمالی بنا فضای زمستان‌نشین تعبیه‌شده است. در مقابل فضای زمستان‌نشین در ضلع جنوبی، ایوانی با تزئینات کاربندی بسیار زیبایی کار شده است. فضای چهارطاقی نیز به‌منظور استفاده در تابستان در پشت ایوان جنوبی قرارگرفته است. در گوشه جنوب غربی حیاط بعد از پیمودن راهرو طویل 5 متری به مطبخ متصل می‌شود که آن‌هم یک چهارطاقی است که تنور و دیگر مایحتاج ضروری یک بنای سنتی را داراست. نشیمن‌ها و اتاق‌های دیگر بنا به موازات هم و با تقارن کامل در دو ضلع شرقی و غربی بنا کشیده است.»
عرب گفت: «بنای منزل یزدانی به لحاظ ایستایی و حفظ فرم اصلی دارای اهمیت و ارزش است. ویژگی قابل‌ذکر در پلان منزل یزدانی تاکید بر تقارن در فرم پلان، استفاده از قوس کلیل و جانمایی دقیق آن در پلان، همچنین فضای تابستان نشین منزل در پشت ایوان جنوبی نیز از چهار تویزه اصلی تشکیل شده و زمینه چهار توسط تویزه های کوچک‌تر به هشت تویزه و سپس گنبد بر روی آن اجرا شده است که این نمونه سالم و کمتر در خانه‌های شهر سرایان دیده می‌شود.»
او افزود: «حذف الحاقات، آواربرداری، اجرای قسمتی از تاسیسات، اجرای اندود خاک و گچ، جمع‌آوری و اجرای مجدد چند سقف در معرض تخریب، استحکام‌بخشی پی و دیوارها، شمشه‌گیری نما و بازسازی قسمت‌هایی تخریب شده نما، بام سازی اصولی مطبخ، اجرای سازه نگهدارنده و… ازجمله عملیات مرمتی انجام شده در این بنای تاریخی ارزشمند است و اجرای کامل تاسیسات برقی، سرمایشی و گرمایشی، اجرای اندود گچ کلیه فضاها، نماسازی، ساخت در و پنجره و … ازجمله اقدامات مرمتی پیش‌بینی شده و موردنیاز است.»
این بنای تاریخی با شماره 23909 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و در تملک وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است.